UCHWAŁA  NR  XVII.110 .08

RADY  GMINY  KODRĄB

z dnia 17  września   2008r.

w sprawie  zatwierdzenia Planu  Odnowy  Miejscowości Lipowczyce

 Na podstawie  art.18 ust.2 pkt 6 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym ( tj. Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz.1591 ; z 2002r. Nr 23, poz.220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271, Nr 214, poz. 1806; z 2003r. Nr 80, poz. 717, Nr 162, poz. 1568;  z 2004r. Nr 102, poz.1055, Nr 116, poz. 1203; z 2005r. Nr 172, poz. 1441, z 2006r. Nr 17 poz. 128, Nr 181 poz. 1337, z 2007r. Nr 48 poz. 327, Nr 138 poz. 974, Nr 173 poz. 1218)) Rada Gminy  Kodrąb uchwala, co następuje :

§ 1. Zatwierdza się Plan  Odnowy Miejscowości Lipowczyce  stanowiący

załącznik Nr 1 do niniejszej uchwały.

§ 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Kodrąb.

§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Załącznik Nr 1

do uchwały Nr XVII/110/08

Rady Gminy Kodrąb

z dnia 17 września 2008r.

PLAN  ODNOWY MIEJSCOWOŚCI

LIPOWCZYCE

(najbiedniejszej w gminie Kodrąb)

1.  CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI

Położenie.

Wieś Lipowczyce należy do jednych ze starszych siedlisk ludności na obszarze gminy Kodrąb.

Miejscowość Lipowczyce należy do gminy Kodrąb, położonej  w południowej części województwa łódzkiego w powiecie radomszczańskim.

W sąsiedztwie gminy znajdują się trzy duże ośrodki miejskie i zarazem przemysłowe: Radomsko w odległości 15 km, Częstochowa – 55 km i Kielce – 86 km . Odległość gminy od Łodzi wynosi 92 km, a od Warszawy 194 km . W niewielkiej odległości od terenu gminy przebiega trasa nr 1 Warszawa – Katowice. Gmina ma dobrą dostępność komunikacyjną i dogodne połączenie z całym krajem poprzez drogę krajową nr 42.

Administracyjnie gmina składa się z 19 sołectw i 41 miejscowości.

Znaczącym sołectwem oraz miejscowością jest wieś Lipowczyce, położona w północnej części gminy w odległości 5 km od siedziby gminy.

Powierzchnia 903 ha w tym: lasy 368 ha (41%)

Ludność 177

W wieku do 18 lat / 49,19 – 65 / 96,  w wieku po 65  / 32

Mapa sołectwa Lipowczyce

Historia  a powstanie układu przestrzennego miejscowości

Ten fragment opracowanego Planu Odnowy Miejscowości Lipowczyce jest bardzo obszerny ale wyraźnie widać z niego jak ogromne znaczenie dla układu przestrzennego sołectwa Lipowczyce miały budynki po szkole i remiza OSP. Opracowanie tego fragmentu  wymagało wiele wysiłku i celowo zostało włączone do tego opracowania po to aby każdy czytelnik mógł  zapoznać się z żywą i autentyczną historią ludzi z Lipowczyc.  Może właśnie opracowany Plan Odnowy pozwoli ocalić a nawet rozwinąć bardzo ciekawą wieś, która może dla całego społeczeństwa dać swój urok, spokój, czyste środowisko i zasłużony odpoczynek dla starszego pokolenia i ich rodzin. W Polsce nie było zwyczaju pisania kronik poszczególnych miejscowości, wzorem krajów Europy Zachodniej, gdzie prawie dla każdej miejscowości prowadzona jest kronika, często do czasów średniowiecznych. W tej sytuacji trudno jest pozyskać informacje o przeszłości danej miejscowości. W celu ustalenia przybliżonego czasu powstania danej miejscowości należałoby sięgać do ksiąg kościelnych zebranych w archiwum państwowym. Coraz więcej miejscowości próbuje tą drogą ustalić okres powstania. Na temat czasu powstania miejscowości Lipowczyce, w dostępnych źródłach, nie ma informacji. Pierwsza wzmianka o wsi Lipowczyce w gminie Kodrąb, zamieszczona jest w „Słowniku geograficznym ziem polskich” wydanym w roku 1881. Pod hasłem Lipowczyce napisano-„ Lipowczyce- wieś i folwark z młynem, powiat  noworadomski, gmina Przerąb, parafia Kodrąb, na lewo od drogi z Radomska do Przedborza, siedem wiorst (wiorsta rosyjska 1066,78m.) od Gorzkowic. W roku 1827 było tu dwadzieścia siedem domów, stu siedemdziesięciu ośmiu mieszkańców, obecnie trzydzieści cztery domy i dwustu siedemdziesięciu sześciu mieszkańców. Ziemi włościańskiej 327 mórg, dworskiej 1237, w tym oranej 419 mórg (morga nowopolska 0,55976 ha). Do folwarku Lipowczyce należą nomenklatury: Jasionek, Opoka, Niwy, Zięcin, Nowiny i Zalesie.”

Folwark Lipowczyce istniał do roku 1945, kiedy to na mocy ustawy o parcelacji, ziemie orne zostały rozparcelowane i rozdzielone. Lasy zostały włączone w zasoby państwowe a na miejscu zabudowań folwarcznych utworzono gospodarstwo państwowe, a następnie bazę Spółdzielni Kółek Rolniczych w Kodrębie z siedzibą w Dmeninie. Te decyzje miały istotne znaczenie na ukształtowanie obecnego układu przestrzennego. Powstał dość duży zakład oraz powstało wiele  indywidualnych gospodarstw rolnych.

W roku 1912 na mocy rozporządzenia Gubernatora Piotrkowskiego, powołano w Lipowczycach jednoklasową szkołę. Szkoła funkcjonowała w budynku wynajętym od Franciszka Szprucha. Szkoła posiadała dwa oddziały, a pierwszym nauczycielem był Antoni Mrowiński.

Wybuch Pierwszej  Wojny Światowej, spowodował w roku 1914, przerwę w oficjalnym nauczaniu. Przez rok funkcjonowało prywatne nauczanie prowadzone przez Józefa Łazowskiego opłacanego z dobrowolnych datków mieszkańców. Po roku władze austriackie, które okupowały te tereny, powołały „Szkołę Ludową”, która funkcjonowała do roku 1919 a mieściła się w lokalu wynajętym od Michała Niepsuja.

W roku 1924 stopień organizacyjny szkoły w Lipowczycach został podniesiony z  jednoklasowej do dwuklasowej. Rangę szkoły trzyklasowej osiągnęła w roku 1929. W roku szkolnym 1930/1931 w szkole w Lipowczycach uczyło się 184 uczniów.

Na obecny układ przestrzenny wsi miały wpływ decyzje dotyczące lokalizacji i budowy szkoły. 30 maja 1931 na zebraniu wiejskim powołano komitet budowy domu ludowego z przeznaczeniem na szkołę. W skład komitetu weszli: kierownik szkoły Stanisław Sawicki, prezes dozoru szkolnego Stanisław Prokop oraz mieszkańcy Lipowczyc: J.Wziętal,  A.Lebelt, W. Wachowski, B. Leszczyński. Budowę szkoły rozpoczęto

8 czerwca 1931 r., Roboty murarskie prowadził mieszkaniec Lipowczyc Tadeusz Widczak. Duży wkład materialny i organizacyjny w to przedsięwzięcie wniósł dziedzic z Lipowczyc  J. Prokop. Z uwagi na trudności finansowe, wykończenia budynku podjęła się Rada Gminy w Przerębie. Zakończenie roku szkolnego 1931/1932 odbyło się już w murach nowej szkoły 29 czerwca 1932 roku.

W nowym budynku szkoły mieściły się trzy klasy oraz obszerny korytarz wykorzystywany do okazyjnych spotkań całej szkoły i lekcji gimnastyki w dni niepogodne. Na poddaszu szkoły były pomieszczenia mieszkalne.

Nowe warunki nauczania zaowocowały podniesieniem rangi szkoły do czteroklasowej. W roku 1932 utworzono w szkole drużynę harcerską a w styczniu 1933 zorganizowano Polski Czerwony Krzyż. W roku szkolnym przy pomocy Komitetu do spraw bezrobocia w Radomsku wprowadzono w szkole dożywianie, z którego korzystało 25 uczniów.

W październiku 1935 z inicjatywy nauczyciela W. Obłozy założono w szkole Szkolną Kasę Oszczędności. W tymże roku utworzono w szkole VI klasę.

Kolejną inicjatywą mieszkańców wsi Lipowczyce mającą wpływ na ukształtowanie układu przestrzennego wsi było podjęcie działań związanych z budową remizy strażackiej, dla Ochotniczej Straży Pożarnej w Lipowczycach. Na zebraniu wiejskim 3 kwietnia 1938 r uchwalono projekt budowy remizy strażackiej, która równocześnie miała być wykorzystywana w okresie zimowym jako sala gimnastyczna.

Walory turystyczno rekreacyjne wsi Lipowczyce sprawiły, że w roku 1938 zlokalizowano tam obóz harcerski.

W pobliżu remizy, na terenie szkolnym wybudowano w 1930 roku zadaszoną kaplicę, która do tej pory pełni rolę kościółka filialnego i jest dominującym elementem układu przestrzennego wsi.

W latach 1933-1939 w Lipowczycach istniała silna organizacja PSL, której przewodził W. Dutkiewicz. Ludowcy z Lipowczyc uczestniczyli w wielu manifestacjach o charakterze narodowym i społecznym organizowanych na terenie powiatu radomszczańskiego.

We wrześniu 1939 r. kilku mieszkańców Lipowczyc (brak dokładnej listy) uczestniczyło w walkach obronnych. Pierwsze miesiące okupacji nie przyniosły istotnych zmian w życiu mieszkańców Lipowczyc. Począwszy od roku 1940, okupant zredukował poziom nauczania do minimum, co było bardzo niekorzystne dla społeczności wsi. W związku z tym nauczanie na wyższym poziomie odbywało się w ramach tzw. tajnych kompletów często w chatach wiejskich i miało charakter nielegalny. W miarę upływu czasu, w wyniku obciążeń materialnych, narzuconych przez Niemców, znacząco pogarszała się sytuacja materialna mieszkańców.

W czasie II Wojny Światowej w Lipowczycach funkcjonowała lokalna komórka AK. Ludność wsi udzielała pomocy partyzantom, dostarczając pożywienia i kwater. W październiku 1944 w szkole w Lipowczycach stacjonował oddział AK działający w ramach akcji – Burza.

W roku 1944 do Lipowczyc przydzielono 35 osób wypędzonych z Warszawy po powstaniu. Mieszkańcy Lipowczyc serdecznie zaopiekowali się przybyszami.

12 grudnia 1944 roku żandarmeria i wojsko niemieckie, w odwecie za pomoc udzielaną partyzantom, spacyfikowało wieś Lipowczyce. W szkole zebrano wszystkich mężczyzn od 14 roku życia i poddano ich przesłuchaniom. W trakcie przesłuchania pobity został dotkliwie miejscowy sołtys M. Niepsuj.

Zakończenie wojny mieszkańcy Lipowczyc przyjęli z wielką radością. W roku 1945 w styczniu w szkole w Lipowczycach w sześciu klasach naukę wznowiło 180 uczniów, którymi opiekowali się trzej nauczyciele. Likwidacja, w wyniku reformy rolnej majątku dworskiego, pozbawiła wiele osób pracy. Jednocześnie część mieszkańców została uwłaszczona w ramach tej reformy.

W 1949 r. zorganizowano dla 27 dorosłych osób kurs nauki pisania

i czytania. W tym okresie funkcjonowała już szkoła siedmio klasowa.

Lata powojenne charakteryzowały się dużą dynamiką przyrostu mieszkańców Lipowczyc. Na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych liczba mieszkańców zbliżała się do czterystu. Po wojnie, podobnie jak w latach przedwojennych, społeczne życie mieszkańców wsi Lipowczyce koncentrowało się wokół szkoły. W roku 1954 budynek szkoły poddano kapitalnemu remontowi. W roku 1955 przy wydatnej pomocy mieszkańców dobudowano jeszcze jedną kondygnację budynku szkolnego i wymieniono dach. W roku 1955 stanowisko kierownika szkoły objął Włodzimierz Sala i pełnił te obowiązki przez prawie 20 lat, zyskując sobie uznanie lokalnej społeczności.

Ogromny wpływ na obecny układ przestrzenny miały dwa duże pożary w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych, które zniszczyły znaczącą część zabudowy (drewniane budynki kryte słomą). Odbudowa pogorzelisk odbyła się w nowych technologiach, ale często na starym planie zabudowy. Wyraźnie widać to po lewej stronie drogi prowadzącej do Klizina. Budynki, usytuowane w jednym ciągu, szczytem do drogi. Jest to tzw. tatarski sposób budowy zagród wiejskich.

Słabe warunki glebowe, duże przeludnienie wsi, były najważniejszymi przyczynami silnej emigracji zarobkowej mieszkańców Lipowczyc. Proces ten rozpoczął się już pod koniec lat czterdziestych, ale jego apogeum przypada na przełom lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych. Głównie wyjeżdżano na Śląsk do pracy w kopalniach. Od tego momentu zaczyna spadać liczba mieszkańców Lipowczyc, oraz wyraźnie wzrasta  średnia ich wieku.

W połowie lat sześćdziesiątych nastąpiła ważna dla kształtowania układu przestrzennego wsi częściowa elektryfikacja wsi (nie wszyscy mieszkańcy wyrazili zgodę na podłączenie elektryczności do swoich zagród).

W Lipowczycach działała i odgrywała bardzo ważną rolę społeczną Ochotnicza Straż Pożarna.

Pod koniec lat pięćdziesiątych powstało Kółko Rolnicze, którego działalność miała niewątpliwy wpływ na kształtowanie układu przestrzennego. W tym czasie była to ważna społecznie i gospodarczo instytucja, która przyczyniała się do rozwoju miejscowego rolnictwa. Jednocześnie Kółko Rolnicze dawało zatrudnienie kilku osobom. Jedną z istotnych inicjatyw tej organizacji był zakup telewizora dla miejscowej szkoły. Od 27 września 1964 r w szkole funkcjonuje pierwszy we wsi oraz pierwszy w gminie Przerąb - telewizor. Był to odbiornik marki „Koral”. Z telewizora korzystała cała społeczność wsi. Często programy telewizyjne oglądało ponad 60 osób.

W latach 1964/65 na terenie wsi prowadzone były przez pracowników Muzeum Etnograficznego w Łodzi badania związane z obrzędami ludowymi. Wybór Lipowczyc do tych badań świadczył o dużej żywotności społeczno- kulturalnej lokalnej społeczności.

Od roku 1965 Lipowczyce mają połączenie telefoniczne. Pierwszy telefon został zainstalowany w budynku szkoły.

W latach 1966/68 w szkole w Lipowczycach przeprowadzono kolejny remont. Między innymi wymieniono stropy, stolarkę, założono centralne ogrzewanie, wodę i sanitariaty. Dobudowano mieszkanie dla kierownika szkoły.

Rok szkolny 1968/69 rozpoczęło w siedmiu klasach 108 uczniów. W roku 1969 w Lipowczycach powołano Szkolę Przysposobienia Rolniczego. Szkoła ta funkcjonowała przez trzy lata. Kwalifikacje rolnika zdobyło w tym czasie 58 osób.

 Jest to kolejny znak zachodzących procesów demograficznych. W roku szkolnym 1980/81 w szkole w Lipowczycach funkcjonują już tylko trzy kasy z 24 uczniami i dwoma nauczycielami. Ostatecznie szkoła w Lipowczycach przestaje istnieć w roku 1989.

Na początku lat siedemdziesiątych nastąpiło połączenie Kółek Rolniczych w Spółdzielnie Kółek Rolniczych. Miało to istotny wpływ na kształtowanie układu przestrzennego wsi. W Lipowczycach utworzono Gospodarstwo Rolne spółdzielni Kodrębskiej, specjalizujące się w hodowli bydła rzeźnego. Pracę w tej strukturze gospodarczej uzyskało kilkunastu mieszkańców.

W dniu 1 lipca 1975 r nastąpiła zmiana struktury administracyjnej  w Polsce. Zlikwidowano istniejące województwa i powiaty, a powołano 49 nowych województw. Zmieniono również obszary gmin. Od tego momentu Lipowczyce zostały włączone do gminy Kodrąb w województwie piotrkowskim.

Z punktu widzenia lokowania Lipowczyc, w obszarze turystyczno- rekreacyjnym ważne było to, że w roku 1986 dwa duże zbiorniki wodne i przyległe do nich tereny należące do SKR- u  zakupiła na potrzeby rekreacyjne swoich pracowników Fabryka Maszyn w Radomsku. Utworzona przez nowego właściciela infrastruktura turystyczno- wędkarska zwróciła uwagę społeczności powiatu na walory turystyczne miejscowości Lipowczyce i miała istotny wpływ na ukształtowanie układu przestrzennego wsi.

W roku 1991 z inicjatywy naczelnika gminy Kodrąb Stanisława Jasińskiego w Lipowczycach powstał zespół ludowy „Lipowczanki”

 Jest to okres wyraźnego ożywienia kulturalnego owocującego między innymi organizacją w Lipowczycach gminnych dożynek.

Na początku lat dziewięć-dziesiątych, wystąpił ważny dla kształtowania  układu przestrzennego Lipowczyc fenomen, powrót byłych mieszkańców, którzy osiągnęli wiek emerytalny. Najpierw wracano do starych zabudowań a następnie zaczęto budować nowe obejścia mieszkalne. W ciągu ostatnich dziesięciu lat nastąpiła gwałtowana zmiana wyglądu wsi. Jest to ważne zjawisko, które może odegrać istotną rolę w przyszłym rozwoju wsi.

Rekapitulując, na ukształtowanie obecnego układu przestrzennego wsi  miały wpływ następujące wydarzenia.

1. Istnienie folwarku.

2. Funkcjonowanie szkoły i jej budynku.

3. Zbudowanie kaplicy.

4. Budowa remizy OSP oraz działalność strażaków.

5. Parcelacja majątku dworskiego.

6. Elektryfikacja wsi.

7. Powstanie Kółka Rolniczego oraz bazy hodowlanej SKR.

8. Pożary wsi.

9. Budowa asfaltowej drogi do Kodręba.

10. Komunikacja PKS.

11. Linia telefoniczna.

12. Budowa sklepu GS.

13. Działalność zespołu ludowego „Lipowczanki” i organizacja festynów ludowych i dożynek.

14. Odpływ ludności do pracy na Śląsku.

15. Budowa sztucznych stawów i terenów rekreacyjnych d. Fabryki Maszyn.

16. Zamknięcie szkoły.

17. Likwidacja SKR.

18. Budowa wodociągu zbiorowego.

19. Budowa drogi gminnej przez wieś.

20. Powroty ludności do rodzinnych gniazd.

21. Opracowanie Planu Odnowy Miejscowości Lipowczyce.

Przestrzenna struktura miejscowości

Dominanta przestrzenna.

·   Zespół budynków położonych na działkach komunalnych 254/1 i 254/2, o łącznej pow. 0,6333 ha w skład którego wchodzą: kaplica, budynek po szkole i remiza OSP .

Otwarte przestrzenie wspólne.

·   Plac przed sklepem GS z przystankiem autobusowym.

·   Rejon 2 sztucznych zbiorników wodnych przy rzece Prudce z domkami campingowymi (dostępne dla mieszkańców i gości).

Elementy charakterystyczne dla danej miejscowości.

·   Zabudowa tatarska (szczytami do drogi).

2.  IWENTARYZACJA  ZASOBÓW SŁUŻĄCYCH ODNOWIE

1. Zasoby przyrodnicze.

·   Piliczańsko Radomszczański  Obszar Chronionego Krajobrazu  (40 % powierzchni gminy Kodrąb).

·   Tereny leśne wokół sołectwa (41% pow.).

·   Jeziorko leśne Biały Ług na granicy sołectwa.

·   Źródła rzeki Prudka i odcinek rzeki o długości  4 km (żeremie bobrów).

·   Dwa stawy o pow.  lustra wody  3,43 ha (na działce nr 190 o pow. 6,23 ha) i 1,78 ha ( na działce nr 191 o pow. 6,19 ha) zagospodarowane do wędkowania i rekreacji.

·   Stare wyrobisko kamionki (pow. ok. 0,5 ha częściowa własność gminy).

·   Kopalnia piasku (pow.2 ha gminne na działce nr 605).

Tereny leśne stanowią 41 % powierzchni całego sołectwa. Są to lasy państwowe jak i prywatne. Na terenie lasów państwowych znajduje się dzikie jeziorko Biały Ług o pow. 2 ha . W samych Lipowczycach znajdują się źródła rzeki Prudka, przy której zbudowane zostały dwa zbiorniki wodne o pow. 3,43 i 1,78 ha  wykorzystywane jako ośrodek dla wędkarzy. Przy jednym ze zbiorników (mniejszym)  należącym do Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich są domki campingowe (szt. 6). W dalszym biegu rzeki w ostatnich latach pojawiły się bobry. Na leśnych terenach państwowych jest stara kopalnia piasku należąca częściowo do gminy (gminne 2 ha).

W lasach w pobliżu wsi jest kilka dzikich wysypisk śmieci. Jedno znajduje się na terenie starej kopalni piasku. Mimo wielu akcji mieszkańców i młodzieży szkolnej problem dalej istnieje mimo nakazowych decyzji o obowiązkowym zawieraniu umów na wywóz śmieci. Usługi wywozu śmieci wykonuje miejscowy Zakład Gospodarki Komunalnej. Na dzień 31  maja 2008 r. mieszkańcy sołectwa zawarli 58 umów na wywóz śmieci co stanowi  74% gospodarstw domowych.

Niewątpliwą ciekawostką jest słabo zagospodarowany rejon dzikiego jeziorka Biały Ług, które obok niezwykle ciekawej fauny pokazanej na pobliskiej ścieżce edukacyjnej,  jest ostoją ciszy.

Źródła uroczej  i bardzo obfitej w wodę rzeczki Prudki stanowią niezwykłą ozdobę wsi. Rzeka przepływa przez wiele zagród co z jednej strony jest atutem wsi i stanowi niezwykłą ozdobę tych zagród  ale brak kanalizacji w tych zagrodach powoduje, że potencjalny atut staje się elementem szpecącym środowisko. W tym przypadku potrzebna jest lokalna oczyszczalnia ścieków,  ponieważ indywidualne oczyszczalnie w tym układzie nie zdadzą egzaminu. Mimo to osiedlenie się bobrów w dole rzeki za wsią - co może stać się atrakcją turystyczną - jest dowodem, że zanieczyszczenie rzeki nie jest zbyt duże.

Od wielu lat intryguje mieszkańców zagospodarowanie starej „kamionki” przy drodze w kierunku na Brodek. Również ten teren został przez wielu  ludzi zamieniony w składowisko odpadów. Miejsce to nadaje się na plenerowe spotkania ludzi przy ognisku. Układ naturalny powoduje, że doskonale nadaje się na niewielki amfiteatr gdzie można organizować spotkania teatralne i śpiewacze.

  Na terenie Lasów Państwowych w pobliżu Lipowczyc (w gajówce Lipowczyce) znajduje się „ścieżka edukacyjna” utworzona przez Nadleśnictwo  Radomsko. W jej skład wchodzi 10 przystanków, z czego 6 przystanków podejmuje zagadnienia hodowli lasów( odnawianie, szkółkarstwo, nasiennictwo), 1 tablica poświęcona ochronie lasu

(monitorowanie zagrożeń – pułapki  feromonowe), 1 – ochronie przyrody, 1 – łowiectwu, oraz 1 – informacje ogólne na temat nadleśnictwa. Ścieżka ta znajduje się w okolicy jeziora Biały Ług. Łączna długość ścieżki to około 2 km . W bezpośrednim sąsiedztwie ścieżki edukacyjnej posadzony został „dąb papieski”. Przy dębie została zbudowana  zadaszona  wiata  gdzie znajdują się ławy i stoły mogące pomieścić do 50 osób.

Walory przyrodnicze gminy Kodrąb są znaczące zarówno w skali lokalnej, jak i krajowej. Część obszaru jest chroniona jako Piliczańsko – Radomszczański Obszar Chronionego Krajobrazu, który zajmuje ok. 40% powierzchni gminy.

Na terenie gminy Kodrąb przebiega korytarz ekologiczny o znaczeniu krajowym łączącym Wartę z Pilicą.

2. Dziedzictwo kulturowe.

·   Stare zagrody o zabudowie szczytowej (6 szt.).

·   Kaplica z 1930 roku.

·   Budynek po szkole z 1932 roku.

·   Remiza OSP z 1938 roku.

·   Tradycje działalności zespołu ludowego „Lipowczanki”.

3. Obiekty i tereny.

·   Teren komunalny o pow. 0,6333 ha tj. działki nr 254/1 (0,2555 ha) i 254/2 (0,3778 ha).

·   Dwa sklepy spożywcze (GS i prywatny).

·   Remiza OSP  pokryta dachem eternitowym długość  16 m szerokość 7 m na w/w terenie komunalnym (w bardzo złym stanie technicznym).

·   Budynek po szkole kubatura 1101,5 m3  na działce komunalnej nr 254/1  o pow. 2555 m2 (w złym stanie technicznym).

·   Kaplica  kościelna w dobrym stanie technicznym.

·   Dąb papieski  z wiatą z możliwością organizacji ognisk obok gajówki.

·   Przyrodnicza ścieżka edukacyjna obok gajówki (2 km ).

·   Gajówka.

·   Dwa przystanki  autobusowe z dobrą komunikacją do Radomska i dalej PKP  wymagające  odnowienia (liczba połączeń 6). Główny przystanek (pętla) na centralnym placu wsi przed sklepem GS.

·   Centralny plac wiejski przed sklepem GS o długości 40 m. i szerokości 15 m. niezagospodarowany i nieestetyczny.

·   Ścieżki rowerowe i piesze (sieć gminna i międzygminna).

·   Teren rekreacyjny o pow.12,42 ha nr działek 190 i 191  z dwoma stawami dostępny dla mieszkańców, ze skromną bazą dla wędkarzy i 6 domkami campingowymi.

4. Infrastruktura społeczna.

·   OSP zarejestrowana w KRS.

·   Regularna msza św. odprawiana w niedzielę i święta w miejscowej kaplicy należącej do parafii w Kodrębie.

·   Największy odsetek w gminie  mieszkańców objętych pomocą społeczną 35,6 % w stosunku do średniej gminy 14,7 % (najbiedniejsze sołectwo).

5. Infrastruktura techniczna.

·   Wodę pitną  o dobrej  jakości  z pobliskiego ujęcia  w Klizinie dostarcza Zakład Gospodarki Komunalnej w Kodrębie ZGK (liczba przyłączy 62).

·   Droga powiatowa  nr 3923E o nawierzchni asfaltowej (w słabym  stanie technicznym) z chodnikiem dla pieszych (w dobrym stanie) administrowana przez Starostwo w Radomsku.

·   Droga gminna przez wieś o nawierzchni asfaltowej o długości 500 m. (w dobrym stanie) administrowana przez Urząd Gminy Kodrąb.

·   Droga gminna gruntowa na Klizin  o nawierzchni ulepszonej o długości 700 m i szerokości pasa drogowego 8 m.  (wymagająca nawierzchni emulsyjnej na pasie jezdni o szer. 3,5 m.) administrowana przez Urząd Gminy.

·   Odbiór odpadów i ścieków z szamb  zapewnia Zakład Gospodarki Komunalnej z Kodręba.

·   Oświetlenie uliczne 14 lamp (w średnim stanie technicznym do wymiany na nowe energooszczędne) konserwowane przez ZGK.

·   Linia energetyczna administrowana przez Zakład Energetyczny z Radomska.

6. Gospodarka i rolnictwo.

·   Dwa sklepy (prywatny i GS).

·   Liczba płatników podatku rolnego powyżej 1 ha – 93 (a ponadto do 1ha - 49).

·   Domki campingowe szt. 6 (dostępne prywatne).

7. Kapitał społeczny i ludzki.

·   Struktura społeczeństwa

·   Korzystający z opieki społecznej.

·   Miejscowy autorytet Włodzimierz Sala (emerytowany kierownik szkoły).

·   Mocne więzi i stosunki sąsiedzkie.

3.  OCENA  MOCNYCH  I  SŁABYCH  STRON  MIEJSCOWOŚCI

    Informacje o stanie miejscowości Lipowczyce były podstawą do przeprowadzenia analizy SWOT - mocnych i słabych stron, szans i zagrożeń. Analiza dotyczy sytuacji, w jakiej obecnie znajduje się miejscowość Lipowczyce i pozwala ona  sformułować koncepcje rozwoju społeczno ekonomicznego.

Uwarunkowania przedstawione w analizie SWOT wyznaczyły kierunki poszukiwań rozwiązań rozwojowych dla miejscowości Lipowczyce.

Podsumowanie:

1.Z uwagi na warunki glebowe, mieszkańcy Lipowczyc nie mają szans na opłacalną działalność w zakresie tradycyjnej produkcji rolnej.

2.Walory klimatyczno - krajobrazowe predestynują ten teren do rozwijania działalności agroturystycznej.

3.Stabilizacja ludności i widoczny w ostatnich latach rozwój wsi Lipowczyce wiąże się głównie z powrotem do wsi mieszkańców, którzy w latach 1950 - 1975 wyemigrowali za pracą, głównie na Śląsk.

4.Naturalne warunki krajobrazowe predysponują wieś Lipowczyce do pełnienia roli centrum turystyki i rekreacji. Wskazane będzie rozwijanie infrastruktury rekreacyjnej np; ścieżek rowerowych, obiektów wędkarskich, kąpielisk (basen otwarty), szlaków pieszych.

5.Historyczne elementy zawierające pierwiastki zabudowy tatarskiej, dobrze wyakcentowane, mogą być dobrym towarem. W związku z tym należy podjąć działania zabezpieczające odnośne tradycje.

6.Ukierunkowanie rozwoju wsi Lipowczyce w oparciu o szeroko rozumianą działalność turystyczno- rekreacyjna wymaga realizacji na tym terenie konsekwentnej polityki ekologicznej. Pilnego i skutecznego rozwiązania, wymaga problem odbiory ścieków i śmieci.

7 Ważnym elementem możliwym do wykorzystania w ofercie turystyczno- rekreacyjnej Lipowczyc, może być unikatowy ekosystem tzw. „Biały Ług”.

8. Oczyszczenie wyrobiska „kamionka” i utworzenie w tym miejscu parku wiejskiego może być oryginalną propozycją dla odwiedzających sołectwo.

Wizja rozwoju

Punkt ten nie jest opisem futurologicznym, a jedynie nakreśleniem optymalnych, ale realnych możliwości rozwoju Lipowczyc wynikającym z analizy uwarunkowań lokalnych i zewnętrznych. Z powyższych rozważań wynikają następujące przesłanki rozwoju wsi Lipowczyce.

1. Wieś mogłaby liczyć 250 stałych mieszkańców.

2. 50% mieszkańców mogliby stanowić emeryci reemigranci.

3. We wsi powinno funkcjonować maksymalnie 15 gospodarstw rolnych ukierunkowanych głównie na hodowle bydła, owiec i koni.

4. We wsi powinny funkcjonować 3-4 gospodarstwa agroturystyczne.

5. Realizacja programu winna stworzyć 15-20 nowych miejsc pracy dla mieszkańców Lipowczyc.

6. Realizacja programu umożliwi w sezonie letnim przyjęcie 50 - 70 turystów na pobyt dłuższy (z noclegami) oraz 100 turystów na pobyt dzienny.

7. Wieś Lipowczyce ma potencjalne możliwości funkcjonowania jako centrum turystyki w gminie Kodrąb.

8. Realizacja programu wymaga dużego zaangażowania władz gminy, Urzędu Gminy oraz mieszkańców Lipowczyc.

Propozycje konkretnych rozwiązań przedstawiono poniżej.

Program odnowy miejscowości Lipowczyce jako lokalnego centrum turystyczno rekreacyjnego

Zadania do realizacji.

1. Adaptacja budynku po byłej szkole w Lipowczycach na Centrum Turystyczno Rekreacyjne (turystyka piesza, rowerowa, konna, rehabilitacja, wędkarstwo, grzybobrabie).

2. Odnowa boisk z przeznaczeniem na cele  sportowo rekreacyjne.

3. Remont remizy OSP.

4. Modernizacja infrastruktury drogowej związanej z centrum turystyczno- rekreacyjnym.

5. Wyznaczenie gminnych szlaków pieszych i rowerowych uwzględniających centrum turystyki rowerowej i pieszej w Lipowczycach.

6. Wymiana oświetlenia ulicznego.

7. Likwidacja dzikich wysypisk w lasach i ochrona lasów przed zaśmiecaniem.

8. Budowa lokalnej oczyszczalni ścieków i  kanalizacji.

9. Zagospodarowanie centralnego placu wsi.

4.  OPIS PLANOWANYCH  ZADAŃ  INWESTYCYJNYCH  I  PRZEDSIĘWZIĘĆ  AKTYWIZUJĄCYCH  SPOŁECZNOŚĆ LOKALNĄ  W  OKRESIE  CO NAJMNIEJ  7 LAT  OD  DNIA  OD  DNIA PRZYJĘCIA POM 

(w kolejności przyjętych priorytetów  rozwoju z podaniem szacunkowych kosztów ich realizacji).

Opis zadania nr 1 

Opis zadania nr  2

Boisko sportowe do gry w piłkę nożną, siatkówkę i koszykówkę. W tym przypadku koszty ograniczyłyby się do usunięcia zarośli, odnowienia i rekultywacji powierzchni trawiastej, wyznaczenia placów do piłki nożnej, siatkówki i koszykówki, wbudowaniu urządzeń takich jak bramki, słupki. Szatnią dla sportowców mogłyby być pomieszczenia w budynku OSP lub w budynku po szkole.

Opis zadania nr  3

Zadanie dotyczy remontu budynku remizy OSP z 1938 roku. Remont ma polegać na:

- wymianie dachu,

- wymianie okien i drzwi,

- wylaniu i ociepleniu cementowej posadzki,

- nowe tynki wewnętrzne i zewnętrzne z malowaniem,

- wymianie instalacji elektrycznej.

Opis zadania nr  4

Modernizacja drogi gminnej w kierunku Klizina  i do „kamionki”. Położenie nawierzchni emulsyjnej na długości 700 m.  i szerokości 3,5 m. do granicy sołectwa i do „kamionki”.  Wartość zadania 60000

Opis zadania nr  5

Wyznaczenie szlaków turystycznych na terenie całej gminy połączonych  z centrum turystyki w Lipowczycach.

Opis zadania nr  6

Wymiana oświetlenia ulicznego. Wymiana dotyczy 14 szt. lamp ulicznych.

Opis zadania nr  7

Likwidacja dzikich wysypisk. Dotyczy wysypisk: w kopalni pisku, w „kamionce”, przy drodze za Panem Kotem i innych w lasach.

Opis zadania nr  8

Lokalna oczyszczalnia i sieć kanalizacji. Długość sieci kanalizacji dla wsi  Lipowczyce 2000 m.  plus lokalna oczyszczalnia ścieków z mocą przerobową dla sąsiednich sołectw Żęcin - Zalesie i Klizin

Opis zadania nr  9

Zagospodarowanie centralnego placu wsi. Plac o powierzchni 15x 40 m. położony przed sklepem GS, na którym znajduje się przystanek autobusowy. Zagospodarowanie placu polegać będzie na:

- wybrukowaniu całego placu wg szkicu zagospodarowania placu,

- wykonaniu specjalnego oświetlenia placyku ze stylowymi lampami,

5.  UCHWAŁY:

ZEBRANIA  WIEJSKIEGO  O PRZYJĘCIU  POM,

RADY GMINY  KODRĄB  W SPRAWIE ZATWIERDZENIA PLANU ODNOWY MIEJSCOWOŚCI LIPOWCZYCE